پژوهش‌های علمی معاصر نشان می‌دهد که زندگی در کنار حیوانات، به ویژه در محیط‌هایی با تماس مداوم و نزدیک، می‌تواند نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی انسان ایفا کند و ما را در برابر برخی بیماری‌های مرتبط با ضعف سیستم ایمنی محافظت نماید. این یافته‌ها در حالی مطرح می‌شود که امروزه بیماری‌های خودایمنی و حساسیت‌هایی نظیر آلرژی و اگزما در جوامع مدرن رو به افزایش است و محققان به دنبال راهکارهای طبیعی و بی‌خطر برای مقابله با این روند هستند.
یکی از مهم‌ترین مطالعات در این زمینه، پژوهش‌هایی است که روی جوامع سنتی مانند آمیش‌ها در آمریکا انجام شده است. این جوامع که سبک زندگی‌شان با تماس گسترده و مستمر با حیوانات مزرعه همراه است، نرخ بسیار پایین‌تری از بیماری‌های آلرژیک و آسم نسبت به جوامع مدرن دارند. این موضوع سؤال مهمی را مطرح کرده است که چرا تماس نزدیک و مستمر با حیوانات، برخلاف تصور رایج که ممکن است سلامت انسان را به خطر بیندازد، به بهبود عملکرد سیستم ایمنی منجر می‌شود؟ بررسی‌های دانشمندان در دانشگاه‌های مختلف این معمای پیچیده را به خوبی باز کرده و نقش مهم تعاملات میکروبی میان انسان و حیوان را آشکار ساخته است.
در گزارش منتشر شده توسط شبکه BBC، تحقیقات مقایسه‌ای میان کودکان آمیش در ایالت ایندیانا و کودکان هوتریت در داکوتای جنوبی انجام شد. هر دو گروه اصالتی اروپایی دارند و سبک زندگی نسبتاً سالمی را دنبال می‌کنند، اما تفاوت کلیدی در نحوه ارتباط آن‌ها با حیوانات است. کودکان آمیش در مزارع و در محیطی که دام‌ها و حیوانات مزرعه حضور دارند، رشد می‌کنند؛ در حالی که کودکان هوتریت در محیطی کشاورزی صنعتی زندگی می‌کنند و ارتباط مستقیم و گسترده‌ای با حیوانات ندارند. نتیجه تحقیق نشان داد که میزان ابتلا به آسم و آلرژی در کودکان هوتریت بین چهار تا شش برابر بیشتر از کودکان آمیش است.
مطالعات منتشر شده در مجله علمی Allergy توضیح می‌دهند که کودکان آمیش به دلیل قرار گرفتن در معرض گسترده‌تر میکروب‌های متنوع حیوانی، سیستم ایمنی به‌مراتب تنظیم‌شده‌تر و متعادل‌تری دارند. این موضوع به‌ویژه در فعالیت بهتر نوع خاصی از سلول‌های ایمنی به نام سلول‌های T تنظیمی مشهود است که نقش کلیدی در کنترل و تعدیل واکنش‌های سیستم ایمنی بدن ایفا می‌کنند. این سلول‌ها با دریافت سیگنال‌های میکروبی محیط پیرامون، واکنش‌های بیش از حد ایمنی را کاهش داده و به پیشگیری از بیماری‌های التهابی کمک می‌کنند.
تأثیر محافظتی زندگی در کنار حیوانات تنها محدود به محیط‌های مزرعه‌ای نیست. بر اساس پژوهشی که توسط جک گیلبرت، استاد دانشگاه کالیفرنیا انجام شده است، حتی بزرگ شدن در خانه‌ای که حداقل یک سگ حضور دارد می‌تواند ریسک ابتلا به بیماری‌های آلرژیک را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. گیلبرت در این مطالعه بیان می‌کند که اگر فردی در مزرعه و در کنار حیوانات بزرگ شود، احتمال ابتلا به آسم و آلرژی تا حدود ۵۰ درصد کاهش می‌یابد، و حتی زندگی با یک سگ در منزل این خطر را بین ۱۳ تا ۱۴ درصد کاهش می‌دهد. این آمار نشان‌دهنده اهمیت و قدرت تأثیرگذاری تعامل با حیوانات بر سلامت سیستم ایمنی است.
اما سؤال مهم این است که حیوانات چگونه و به چه شیوه‌ای بر سیستم ایمنی ما اثر می‌گذارند؟ در این زمینه دو نظریه اصلی مورد بحث قرار گرفته است. نظریه اول که از سوی برخی دانشمندان مانند ناسیا صفدر از دانشگاه ویسکانسین مطرح شده، بیان می‌کند که میکروب‌های مفید موجود در بدن حیوانات خانگی به تدریج به میکروبیوم روده و پوست انسان منتقل می‌شوند و به نوعی سکونت دائمی در این سیستم میکروبی پیدا می‌کنند. این فرضیه به قدری جذاب است که باعث شده صنعت تولید غذای حیوانات خانگی به دنبال تولید محصولات پروبیوتیک ویژه برای حیوانات باشد، به امید اینکه این میکروب‌های مفید به سلامت انسان نیز کمک کنند.
در مقابل، جک گیلبرت این نظریه را رد می‌کند و معتقد است شواهدی مبنی بر سکونت دائمی باکتری‌های حیوانی در بدن انسان وجود ندارد. او نظریه دیگری ارائه می‌دهد که بر اساس آن، سیستم ایمنی انسان طی هزاران سال در کنار حیوانات اهلی تکامل یافته و به حضور این میکروب‌ها عادت کرده است. بر این اساس، میکروب‌های حیوانی به عنوان سیگنال‌های آشنا شناخته می‌شوند که سیستم ایمنی را تحریک و فعال نگه می‌دارند، در حالی که از تحریک واکنش‌های نامناسب و مضر جلوگیری می‌کنند. این تعامل منظم باعث تنظیم بهتر و کارآمدتر سیستم ایمنی می‌شود و به آن کمک می‌کند تا در برابر تهدیدات واقعی هوشیار و آماده باشد.
مطالعه‌ای منتشر شده در مجله Nature این نظریه دوم را با بررسی جمعیت‌هایی مانند مسافران ایرلندی که سبک زندگی سنتی و تماس نزدیک با حیوانات متعددی دارند، تقویت می‌کند. این تحقیقات نشان داده‌اند که میکروبیوم روده این افراد شباهت قابل توجهی به میکروبیوم جوامع بومی شکارچی گردآورنده و انسان‌های پیشاصنعتی دارد، در حالی که با میکروبیوم جوامع مدرن غربی تفاوت چشمگیری دارد. این ویژگی احتمالاً دلیل پایین بودن نرخ بیماری‌های خودایمنی مانند بیماری کرون، ام‌اس و لوپوس در این جمعیت‌ها است.
در نهایت، شواهد علمی موجود بیانگر آن است که سبک زندگی بسیار استریل و مدرن امروزی ممکن است تعاملات میکروبی حیاتی و لازم برای تکامل و تنظیم صحیح سیستم ایمنی را از ما گرفته باشد. بازگشت به فعالیت‌هایی که موجب تماس ما با حیوانات و میکروب‌های طبیعی محیط می‌شود، مانند زندگی در کنار حیوانات خانگی یا مزرعه، پیاده‌روی در پارک همراه با سگ، یا حتی تماس با خاک، می‌تواند این ارتباطات مفید را احیا کند و به حفظ سلامت و عملکرد بهینه سیستم ایمنی ما کمک کند. این یافته‌ها اهمیت بازنگری در سبک زندگی مدرن و گنجاندن تعامل با طبیعت و حیوانات را به عنوان راهکاری طبیعی و موثر برای بهبود سلامت جامعه مورد تأکید قرار می‌دهد.