گوگل اخیراً نخستین قرارداد رسمی خود را برای خرید مستقیم برق از یک نیروگاه همجوشی هسته‌ای امضا کرده است؛ اقدامی که در بحبوحه افزایش قابل‌توجه انتشار گازهای گلخانه‌ای این شرکت صورت می‌گیرد. براساس آخرین گزارش پایداری گوگل، انتشار کربن این غول فناوری تنها در فاصله یک‌سال، از ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، با رشد ۱۱ درصدی همراه بوده است. این افزایش که برخلاف تلاش‌های قبلی گوگل در زمینه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر اتفاق افتاده، عمدتاً ناشی از افزایش بی‌سابقه مصرف انرژی در مراکز داده هوش مصنوعی است. با توجه به پیش‌بینی‌ها مبنی بر دو برابر شدن مصرف انرژی این مراکز تا سال ۲۰۳۰، گوگل ناگزیر به اتخاذ راهکارهایی اساسی برای پاسخ‌گویی به نیازهای رو‌به‌رشد زیرساخت‌های فناورانه خود شده است.
به گزارش رسانه اخبار فناوری تک فاکس، در همین راستا گوگل با شرکت Commonwealth Fusion Systems (CFS) توافق‌نامه‌ای امضا کرده که به‌موجب آن، ۲۰۰ مگاوات برق از طریق یک نیروگاه همجوشی هسته‌ای در دست احداث تأمین خواهد شد. این قرارداد نه‌تنها گوگل را به یکی از نخستین بازیگران حوزه فناوری تبدیل می‌کند که به انرژی همجوشی هسته‌ای روی آورده، بلکه پیام روشنی نیز در مورد رویکرد آینده‌نگرانه این شرکت در حوزه انرژی‌های پاک مخابره می‌کند. رئیس بخش انرژی گوگل در این زمینه تصریح کرده است: «می‌دانیم که باید روی مرز بعدی نوآوری در حوزه انرژی شرط‌بندی‌های بزرگی بکنیم.» این رویکرد نشان می‌دهد که گوگل به‌رغم نوظهور بودن فناوری همجوشی، به پتانسیل بلندمدت آن برای تأمین پایدار و پاک انرژی اعتماد دارد.
همجوشی هسته‌ای فرایندی طبیعی است که در دل خورشید و دیگر ستارگان اتفاق می‌افتد. در این فرآیند، هسته‌های سبک مانند ایزوتوپ‌های هیدروژن با یکدیگر ترکیب می‌شوند و انرژی بسیار زیادی آزاد می‌کنند. بر خلاف شکافت هسته‌ای که در نیروگاه‌های متداول به‌کار می‌رود و زباله‌های رادیواکتیو بلندمدت تولید می‌کند، همجوشی هسته‌ای پسماندهای خطرناک برجای نمی‌گذارد و از این رو به‌عنوان یکی از پاک‌ترین منابع انرژی شناخته می‌شود. با این حال، دستیابی به شرایط لازم برای انجام این واکنش به‌صورت کنترل‌شده در زمین، مستلزم فناوری‌های پیچیده و سرمایه‌گذاری‌های هنگفت است. شرکت CFS امیدوار است تا اوایل دهه ۲۰۳۰ نخستین نیروگاه خود را در ایالت ویرجینیا ایالات متحده و در مجاورت مراکز داده راه‌اندازی کرده و آن را به شبکه برق متصل کند؛ هرچند بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تجاری‌سازی کامل این فناوری ممکن است چند دهه زمان ببرد.
ورود گوگل به عرصه انرژی همجوشی هسته‌ای در حالی اتفاق می‌افتد که دیگر بازیگران بزرگ فناوری نیز به‌دنبال راهکارهای مشابه هستند. مایکروسافت، رقیب دیرینه گوگل، در سال ۲۰۲۳ قراردادی با شرکت Helion Energy امضا کرد تا از برق تولیدشده توسط نیروگاه همجوشی آن استفاده کند. این حرکت‌ها نشان می‌دهند که شرکت‌های پیشرو در حوزه فناوری به‌دنبال منابع انرژی نوینی هستند که بتوانند نیازهای رو‌به‌افزایش زیرساخت‌های هوش مصنوعی را پاسخ دهند. با افزایش وابستگی اقتصاد دیجیتال به پردازش‌های سنگین داده و رشد فناوری‌هایی همچون مدل‌های زبانی بزرگ، رقابت برای تصاحب منابع انرژی پایدار وارد مرحله‌ای تازه شده و همجوشی هسته‌ای حالا به یکی از میدان‌های اصلی این رقابت بدل شده است.