مقامات دولت چین در آستانه برگزاری آزمون ملی گائوکائو، از آغاز اقدامات جدی برای مقابله با سوءاستفاده‌های احتمالی از فناوری هوش مصنوعی در این آزمون حساس خبر داده‌اند. این آزمون که یکی از مهم‌ترین آزمون‌های تحصیلی در جهان به شمار می‌رود، امسال از تاریخ ۷ تا ۱۰ ژوئن برگزار خواهد شد و به دلیل تأثیر مستقیم نمرات آن بر سرنوشت تحصیلی و شغلی دانش‌آموزان، تحت تدابیر امنیتی ویژه‌ای قرار گرفته است.
به گزارش رسانه اخبار فناوری تک فاکس، وزارت آموزش و پرورش چین، اداره فضای مجازی این کشور و وزارت امنیت عمومی، روز گذشته طی بیانیه‌ای رسمی از راه‌اندازی کمپینی مشترک با هدف بررسی و پاکسازی اطلاعات غیرقانونی و مضر مرتبط با این آزمون خبر دادند. در این بیانیه تأکید شده است که تمرکز اصلی این کمپین، شناسایی و برخورد با افرادی است که مدعی استفاده از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی سوالات گائوکائو هستند. به گفته مقامات، این‌گونه ادعاها نه‌تنها نادرست و گمراه‌کننده‌اند، بلکه می‌توانند زمینه‌ساز تقلب گسترده و تضعیف عدالت آموزشی شوند.
در ماه‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از رسانه‌های چینی منتشر شده که نشان می‌دهند برخی فروشندگان و افراد ناشناس در فضای مجازی، اقدام به فروش برگه‌های امتحانی کرده‌اند که ادعا می‌شود با بهره‌گیری از الگوریتم‌های هوش مصنوعی طراحی شده‌اند تا شباهت زیادی به سوالات واقعی آزمون داشته باشند. این برگه‌ها که به‌طور آنلاین در پلتفرم‌های مختلف عرضه می‌شوند، گاه با قیمت‌هایی تا ۴۰۰ یوان چین (معادل حدود ۵۶ دلار آمریکا) به فروش رسیده‌اند؛ رقمی که تقریباً ده برابر بیشتر از قیمت معمول برگه‌های تمرینی است. در یکی از این موارد، فردی با نام مستعار “معلم وو” اعلام کرده که نمونه سوالات «بهینه‌شده با هوش مصنوعی» را به قیمت ۳۹۸ یوان برای هر مبحث به فروش رسانده و حتی برای خریداران از طریق پخش زنده، تخفیف ۱۰۰ یوانی در نظر گرفته است.
نگرانی اصلی مقامات، نه‌تنها قیمت بالای این محصولات، بلکه میزان نفوذ ادعاهای کاذب در میان دانش‌آموزان و خانواده‌های نگران است. بر اساس اعلام رسمی، برخی معلمان خصوصی و حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی نیز به انتشار اطلاعاتی مشکوک مبادرت ورزیده‌اند و مدعی شده‌اند به داده‌هایی «فوق محرمانه» درباره سوالات آزمون دسترسی دارند. این در حالی است که تاکنون هیچ‌گونه مدرک مستندی مبنی بر صحت این ادعاها ارائه نشده و مقامات صراحتاً هشدار داده‌اند که انتشار چنین اطلاعاتی، اقدامی مجرمانه تلقی شده و با برخورد قضایی روبه‌رو خواهد شد.
آزمون گائوکائو که به‌عنوان سخت‌ترین کنکور دانشگاهی جهان شناخته می‌شود، سالانه میلیون‌ها دانش‌آموز چینی را وارد رقابتی سنگین و نفس‌گیر می‌کند. طبق آمار رسمی وزارت آموزش و پرورش چین، در سال جاری بیش از ۱۳.۳ میلیون داوطلب در این آزمون شرکت خواهند کرد. بسیاری از این دانش‌آموزان، ماه‌ها و حتی سال‌هاست که با استفاده از منابع آموزشی متنوع از جمله نمونه سوالات سال‌های گذشته، خود را برای گائوکائو آماده می‌کنند. با توجه به اهمیت حیاتی این آزمون، هرگونه تلاش برای ایجاد اختلال در فرآیند آن یا القای اطلاعات نادرست، می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر سلامت روانی داوطلبان و اعتبار سیستم آموزشی کشور بگذارد.
در سال‌های اخیر، افزایش محبوبیت فناوری‌های هوش مصنوعی و نفوذ آن به حوزه‌های مختلف از جمله آموزش، فرصت‌ها و چالش‌های تازه‌ای را پیش روی سیاست‌گذاران آموزشی قرار داده است. با این حال، مقامات چینی تأکید دارند که استفاده نادرست و فریبکارانه از این فناوری‌ها، به ویژه در فرآیندهای حساس و سرنوشت‌ساز مانند آزمون ورودی دانشگاه‌ها، نه‌تنها غیرقانونی بلکه غیراخلاقی نیز محسوب می‌شود و باید با آن قاطعانه برخورد کرد. آنان هشدار داده‌اند که تمامی فعالیت‌های تبلیغاتی، فروش یا توزیع محتوای جعلی با ادعای پیش‌بینی سوالات گائوکائو، به دقت تحت نظر قرار خواهد گرفت و متخلفان با مجازات‌های سنگینی مواجه خواهند شد.
گائوکائو نه تنها آزمونی برای ورود به دانشگاه است، بلکه یک رویداد اجتماعی عظیم محسوب می‌شود که مسیر زندگی میلیون‌ها جوان چینی را تعیین می‌کند. حتی برخی دانشگاه‌ها و کالج‌های معتبر در اروپا و آمریکا، به دلیل سطح دشواری بالای این آزمون، شروع به پذیرش نمرات آن به‌عنوان معیار ورود کرده‌اند. هرچند این آزمون عمدتاً برای دانش‌آموزان سال آخر دبیرستان با میانگین سنی ۱۸ سال طراحی شده است، اما فرآیند آماده‌سازی برای آن اغلب از سال‌های اولیه دبیرستان یا حتی پیش از آن آغاز می‌شود. این شرایط باعث شده تا گائوکائو در فرهنگ عمومی چین، جایگاهی فراتر از یک آزمون صرف داشته باشد و به نمادی از رقابت، پشتکار و فشار اجتماعی بدل شود.