محققان برزیلی در تازه‌ترین پژوهش خود به ارتباط مهمی بین سلامت شنوایی و پیشگیری از زوال عقل دست یافته‌اند. این مطالعه نشان می‌دهد که افراد میانسالی که دچار کم‌شنوایی می‌شوند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به زوال شناختی قرار دارند. یافته‌های این تحقیق، که توسط دانشگاه سائوپائولو انجام شده، نشان می‌دهد کم‌شنوایی نه تنها یک مشکل شنوایی ساده نیست، بلکه می‌تواند به روند زوال مغز سرعت ببخشد و تأثیر قابل‌توجهی بر سلامت کلی شناختی افراد داشته باشد.
به گزارش رسانه اخبار فناوری تک فاکس، در این پژوهش محققان با بررسی وضعیت سلامتی 805 فرد برزیلی 50 ساله به مدت هشت سال، تلاش کردند تا رابطه بین کاهش شنوایی و افت عملکرد شناختی را مورد تحلیل قرار دهند. طی این مدت، شرکت‌کنندگان سه بار تحت آزمایش‌های دقیق شنوایی‌سنجی قرار گرفتند و همچنین عملکرد حافظه، زبان و توانایی‌های اجرایی آنها به طور مکرر ارزیابی شد. نتایج نشان داد که از میان این گروه، 62 نفر به کم‌شنوایی مبتلا بودند و این افراد روند زوال شناختی سریع‌تری نسبت به همسالان سالم خود داشتند، به‌خصوص در حوزه‌هایی مانند حافظه، روانی کلام و توانایی‌های اجرایی مغز.
با توجه به پیش‌بینی‌ها، تا سال 2050 بیش از 70 درصد از افراد مبتلا به زوال عقل در کشورهای با درآمد کم و متوسط مانند برزیل زندگی خواهند کرد. این آمار نگران‌کننده، ضرورت شناسایی عوامل خطرزا در بروز زوال شناختی را دوچندان می‌کند تا با راهکارهای پیشگیرانه، امکان کنترل یا به تعویق انداختن این بیماری فراهم شود. کم‌شنوایی به عنوان یکی از عوامل خطر کلیدی شناخته شده است که می‌تواند زمینه‌ساز تسریع روند زوال شناختی باشد و تحقیقات اخیر بر اهمیت توجه ویژه به این موضوع تاکید دارند.
از نظر علمی، رابطه بین کم‌شنوایی و زوال شناختی از دو مکانیسم اصلی نشأت می‌گیرد. نخست، شنوایی به عنوان یکی از مسیرهای حیاتی ورودی اطلاعات به مغز شناخته می‌شود. زمانی که این مسیر مختل می‌شود، بخش‌های مهمی از مغز که مسئول پردازش این اطلاعات هستند دیگر فعال نمی‌شوند و در نتیجه کاهش تحریک این نواحی، روند زوال شناختی تسریع می‌گردد. به عبارت دیگر، کم‌شنوایی باعث می‌شود که مغز از دریافت محرک‌های حسی حیاتی محروم شود و این محرومیت به مرور زمان منجر به افت عملکردهای شناختی می‌شود.
مکانیسم دوم مرتبط با جنبه‌های رفتاری و اجتماعی کم‌شنوایی است. این اختلال معمولاً افراد را به انزوا و کناره‌گیری از جامعه سوق می‌دهد. محققان اشاره می‌کنند که بسیاری از ما افرادی مسن را می‌شناسیم که به دلیل مشکلات شنوایی، مکالمات روزمره برایشان دشوار است و نیاز به تکرار جملات و افزایش صدای گفتار دارند. این دشواری در شنیدن باعث می‌شود که فرد به تدریج علاقه خود را به برقراری ارتباط از دست بدهد و در نهایت از جامعه کناره‌گیری کند. این انزوای اجتماعی که به دلیل کم‌شنوایی ایجاد می‌شود، خود یکی از عوامل شناخته‌شده در افزایش ریسک زوال عقل است و می‌تواند به تنهایی روند کاهش توانایی‌های شناختی را تسریع کند.
با توجه به نتایج این تحقیق، محققان به اهمیت انجام منظم آزمایش‌های شنوایی‌سنجی تاکید دارند. آنها هشدار می‌دهند که بسیاری از افراد تا مدت‌ها از اختلال‌های شنوایی خود بی‌خبر می‌مانند و همین تأخیر در تشخیص می‌تواند زمینه‌ساز پیشرفت سریع‌تر زوال شناختی باشد. خوشبختانه، نقص شنوایی به وسیله دستگاه‌های کمک شنوایی مانند سمعک قابل اصلاح است. استفاده به موقع از این ابزارهای کمکی نه تنها کیفیت زندگی افراد را بهبود می‌بخشد، بلکه می‌تواند روند زوال شناختی را نیز به طور قابل توجهی کند سازد.
در نهایت، این پژوهش نویدبخش است زیرا نشان می‌دهد که پیشگیری از زوال عقل می‌تواند با مراقبت‌های ساده‌ای مانند حفظ سلامت شنوایی و تشخیص زودهنگام اختلالات شنوایی امکان‌پذیر باشد. این یافته‌ها مسیر تازه‌ای را برای تحقیقات آینده و سیاست‌گذاری‌های بهداشتی فراهم می‌آورد تا با تمرکز بر شناسایی و درمان کم‌شنوایی، بتوان جامعه سالم‌تری با کاهش نرخ ابتلا به زوال شناختی ایجاد کرد. بنابراین، توجه به سلامت شنوایی در میانسالی و اقدام به موقع می‌تواند گامی موثر در جهت مقابله با چالش‌های شناختی دوران پیری باشد.